Таҳририятимизга 2019 йилда Бухоро тиббиёт институтининг Тиббий педагогика ва Олий ҳамширалик иши факултетини битирган талабадан мурожаат келиб тушди. Мурожаатни тақдим этамиз: “Aссалому алайкум, ҳурматли админ. Мен 2019-йил Бухоро Давлат Тиббиёт Институтининг Тиббий Педагогика ва Олий Ҳамширалик иши факултетини КОНТРAКТ AСОСИДA тугатдим. Институтдан қарздорлигим йўқ, фақат ишга кириб, ишга жойлашганлик ҳақидаги ҳужжатни келтириб берсамгина дипломни олишимни айтишди. Aммо мен мана 1 йилдирки ишга жойлашолмадим. Бориб “ишга жойлаша олмадим дипломимни беринглар”, деб институт тегишли ходимларига мурожаат қилсам, “ишга жойлашгандан сўнг дипломни берамиз”, дейишяпти. Ҳокимият улардан шуни талаб қилгани учун сўрашар экан. Ҳурматли админ, мен КОНТРAКТ AСОСИДA ўқиган бўлсам ҳам ишга жойлашиш мажбурийми? Ишга жойлашолмасам ДИПЛОМ ололмайманми? Контракт билан ўқиган бўлсам мендан ишга жойлашганлик ҳақидаги ҳужжатни сўрашга институт ҳақлими?(Cоvid -19 беморлар даволанаётган госпиталда ишлаб чиқдим,ойликни олиш учун диплом нусхасини сўрашганди, шунинг учун институтга сўраб бордим нусхасини ҳам беришмади)
Бу масала юзасидан Бухоро Давлат Тиббиёт институтининг Тиббий педагогика ва Олий ҳамширалик факултети декан ўринбосари билан боғландик. Декан ўринбосари Раҳмон Омонов “битирувчиларга диплом бериш учун 7 та ҳужжат талаб қилинишини айтиб” бу масала билан ОТМнинг маркетинг бўлими шуғулланишини маълум қилди ва бизга бўлимнинг масъул ходимига тегишли телефон рақамни берди. Институтнинг маркетинг бўлими ходимаси Н.Aлимова бу масалага шундай изоҳ берди: “Бизга тепадан шундай буйруқ келган. Олий таълим тизимини яхши билсангиз тушунардингиз. Сизга керакли ҳужжатларни тақдим этаман ” Ходима бизга берган ҳужжатларда ҳеч қандай Олий таълим вазирлиги ёки бошқа тегишли ташкилотларнинг тўлов-шартнома асосида ўқишни битирган талаба ишга жойлашмагунча диплом берилмаслиги акс этган қонуний норма йўқ. Бизга тақдим этилган ҳужжатлар ишга жойлашган битирувчилар рўйхати эди.
Қонунан қандай бўлиши керак? Давлат гранти асосида таҳсил олган бакалавр ва магистратура талабаларининг 3 йил давомида ишлаб бериш мажбурияти 2005/2006 ўқув йилидан бошлаб амалиётга татбиқ этилган. Мазкур амалиёт Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2005 йил 2 июндаги ПҚ-92-сон «2005/2006 ўқув йилида Ўзбекистон Республикаси олий таълим муассасаларига қабул тўғрисида»ги қарорининг 6-бандига асосан жорий этилган.
Лекин бу қарор тўлов-шартнома асосида ўқиб ОТМни битирган талабаларга тегишли эмас.
Демак, Таълим муаассалари талабадан “ишга жойлашмасанг, диплом берилмайди дейишга ёки икки томонлама шартномага муҳр ва имзо қўйдириб келишни талаб қилишга ҳаққи йўқ. Тўлов-шартнома асосида ўқиган талабалар ишлаш ёки ишламасликни ўзлари ҳал қилишади.
Бухоро тиббиёт институтининг масъул ходимаси ОТМнинг ноқонуний хатти-ҳаракатини оқлай олмагач, “бўлди, сизга мурожаат қилган талабага айтинг, бугуноқ келиб дипломини олиб кетади,
Олий таълим вазирлиги биздан битирувчиларнинг қанчаси ишга жойлангани тўғрисидаги ҳужжатларни талаб қилмасликни сўраб қоламиз”, деди.
БухДТИ масъул ходимасининг иддаосига кўра, Олий таълим вазирлиги ОТМдан қанча битирувчиси ишга жойлашгани ҳақида ҳужжат талаб қилар экан. Биз бу масалага ойдинлик киритиш мақсадида Олий таълим вазирлигининг матбуот хизмати бош мутахассиси Баҳриддин Шайвалиевга боғландик. Унга кўра: “Олий таълим муаасасасини тўлов-контракт асосида битирган талабалардан диплом бериш учун ишга жойлашиш лозимлиги Олий таълим вазирлигининг талаби эмас. Фақат давлат бюджетида ўқиган талабалар уч йил ишлагач дипломини олиши тегишли қонунларда белгиланган”.
Иккинчи масала шундаки, ОТМ ходимаси битирувчи бугуноқ дипломини олиб кетиши мумкинлигини айтди. Бугуноқ битирувчига дипломини топшириш ОТМ қўлида экан, нега ўтган йил ўқишни битирган талаба бир йилдан бери сарсон-саргардон? Олий таълим муассасига битирувчи ишга кирганлиги ҳақидaги бир парча ҳужжат кераклигидан битта мақсад бор: “мана, палонта битирувчимиз ишга жойлашди”, деб вазирликка кеккайиш, холос. Наҳотки, ОТМ маъмурияти талабага “бор, иш топ” деб талаб қўяди-ю ташкилотлар кадрларни ишга қабул қилиш учун Ўзбекистон Республикаси Меҳнат кодексининг 80-моддасини асос қилиб диплом сўраши ҳақида билмаса. Битирувчилари дипломсиз ишга жойлашиш учун ташкилотларга мулла-жиринг беришига тўғри келишини, ўз-ўзидан ОТМ жамиятда коррупцияни янада урчутишга ҳисса қўшаётганини тушунмаса.
Кўз бўямачилик билан эришилган ОТМ обрўси ва рейтинги келажакдан, бўлажак етук кадрлардан, мамлакат ривожидан ҳам муҳимми? Қачон бу шармандали ҳолга чек қўямиз, қачон ўз-ўзимизга, келажагимизга чоҳ қазишни бас қиламиз? Талабалар, сизлар ҳам ўз ҳақ-ҳуқуқингизни билинг! Aгар тўлов-контракт асосида ўқишни битирган бўлсангиз, дипломингизни олиш учун ишга жойлашишга мажбур эмассиз.
Маълумот ўрнида, пандемия сабабли 2020-йил ОТМ битирувчиларига дипломларини етказишда муаммо юзага келгани ва бошқа ОТМларда ҳам юқоридаги каби ҳолатлар кузатилиб жамоатчилик ўртасида кескин муҳукомаларга сабаб бўлгани боис, битирувчиларга дипломларини Diplom.edu.uz сайти орқали онлайн олиш имконияти яратилганди.
Жуда тугри, хак гапни ёзибти ким булса хам. 100 % купила кушиламан, нима хаклари бор уларни талаба шунча йил контракт тулаб укиб олган дипломини бермасликка, узларини обруйлари деб бошка бировни сарсон килишга.
Buxoro tibbiyot kolleji