Фуқаролик ишлари бўйича туманлараро суди кредит қарздорликни ундириш ҳақида мурожаат қилган эдим, бироқ суд иш ушбу суд ваколати доирасида кўрилмаслиги важи билан аризамни туманлараро иқтисодий судига ўтказди. Ушбу ҳолат бўйича суднинг ҳаракатлари қонунийми?
Ўзбекистон Республикасининг Конституциясига кўра, ҳар бир шахсга ўз ҳуқуқларини, эркинликларини ва қонуний манфаатларини суд орқали ҳимоя қилиш кафолатланади.
Ҳар қандай манфаатдор шахс бузилган ёки низолашилаётган ҳуқуқи ёхуд қонун билан қўриқланадиган манфаатини ҳимоя қилиш учун фуқаролик суд ишларини юритиш тўғрисидаги қонунчиликда белгиланган тартибда фуқаролик ишлари бўйича судга (судга) мурожаат қилишга ҳақли эканлиги Ўзбекистон Республикаси Фуқаролик процессуал кодексининг 3-моддасида қўшимча мустаҳкамланган.
ФПКнинг 311-моддасига кўра, талаб фуқаролик ишлари бўйича судга тааллуқлилик қоидалари бузилган ҳолда тақдим этилган тақдирда, даъво аризаси (ариза) тааллуқлилигига кўра иқтисодий судга ёки маъмурий судга кўриб чиқиш учун ўтказилади.
Агар ишни кўриб чиқиш жараёнида даъво аризаси (ариза) судга тааллуқлилик қоидалари бузилган ҳолда иш юритишга қабул қилинганлиги аниқланса, фуқаролик ишлари бўйича суд иш материалларини судга тааллуқлилигига кўра иқтисодий судга ёки маъмурий судга кўриб чиқиш учун ўтказиш ва фуқаролик суд ишини юритишни тугатиш тўғрисида ажрим чиқаради.
Даъво аризасини (аризани), иш материалларини судга тааллуқлилигига кўра бошқа судга ўтказиш тўғрисидаги фуқаролик ишлари бўйича суд ажрими устидан хусусий шикоят берилиши (протест келтирилиши) мумкин.
Фуқаролик ишлари бўйича суддан тааллуқлилигига кўра бошқа судга ўтказилган даъво аризаси (ариза), иш материаллари ўзига ўтказилган суд томонидан қабул қилиб олиниши керак.
Ўзбекистон Республикасида судлар ўртасида судга тааллуқлилик тўғрисидаги низоларга йўл қўйилмайди.
Шунга кўра, агарда даъво аризангизда камчиликлар мавжуд бўлмаса, аризангиз ваколатли суд томонидан мазмунан кўриб чиқилиши таъминланади.
Қонундаги ушбу тўлдириш Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2022 йил 29 январда қабул қилинган “Давлат органлари билан муносабатларда фуқаролар ва тадбиркорлик субъектлари ҳуқуқларининг самарали ҳимоя этилишини таъминлаш ҳамда аҳолининг судларга бўлган ишончини янада ошириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги ПҚ-107-сонли қарорига асосан киритилган бўлиб, бу ҳолат судга бўлган мурожаатларнинг ўз вақтида кўриб чиқилиши таъминланиши учун хизмат қилади.
Ўткир Разиков,
Фуқаролик ишлари бўйича Пешкў туманлараро судининг раиси
Максад Матякубов,
Фуқаролик ишлари бўйича Пешкў туманлараро судининг судьяси
